ابن محمود بن حسن زیدانی ملقب به مظهرالدین محدث است و در 727 هجری قمری 1327/ میلادی درگذشت. او راست: ’المفاتیح فی حل مشکلات المصابیح’. (کشف الظنون) (معجم المؤلفین) (هدیه العارفین ج 1 ص 314). محدّث در اصطلاح علم حدیث، به شخصی گفته می شود که احادیث پیامبر اسلام (ص) را روایت، حفظ، بررسی و نقل می کند. این فرد معمولاً با دقت فراوان، سلسله اسناد را بررسی می کند تا از صحت روایت اطمینان حاصل شود. محدثان نقش بسیار مهمی در ثبت و حفظ سنت نبوی ایفا کرده اند و بدون تلاش های آنان، منابع اصلی دین اسلام دچار تحریف می شد.
ابن محمود بن حسن زیدانی ملقب به مظهرالدین محدث است و در 727 هجری قمری 1327/ میلادی درگذشت. او راست: ’المفاتیح فی حل مشکلات المصابیح’. (کشف الظنون) (معجم المؤلفین) (هدیه العارفین ج 1 ص 314). محدّث در اصطلاح علم حدیث، به شخصی گفته می شود که احادیث پیامبر اسلام (ص) را روایت، حفظ، بررسی و نقل می کند. این فرد معمولاً با دقت فراوان، سلسله اسناد را بررسی می کند تا از صحت روایت اطمینان حاصل شود. محدثان نقش بسیار مهمی در ثبت و حفظ سنت نبوی ایفا کرده اند و بدون تلاش های آنان، منابع اصلی دین اسلام دچار تحریف می شد.
ابن حمدان بن حمدون تغلبی. متوفی 306 هجری قمری / 918 میلادی عموی سیف الدوله حمدانی و مؤسس حمدانیان است. در 283 هجری قمری بدستور معتضد، هارون بن عبدالله خارجی را شکست داد و اسیر کرد، و مقام عالی یافت و در نزاع ابن معتز با مقتدر طرفداری ابن معتز کرد و پس از پیروزی مقتدر، حسین با خانواده اش به موصل گریخت، و سپس مقتدر به او امان داد و به امارت قم فرستاد و باز در آنجا یاغی شد ولیکن بزودی به اطاعت بازگشت و امارت دیار ربیعه یافت و در آنجا باز سرپیچی کرد، لیکن این بار نیز مغلوب شد و او را در 303 هجری قمری ببغداد برده بحبس مقتدر انداختند و در 306 هجری قمری کشتند. (کامل ابن اثیر ج 8 ص 34) (فهرست تجارب الامم) (زرکلی چ 1 ص 248) (مجمل التواریخ 348) (تاریخ سیستان 289) (رجال حبیب السیر)
ابن حمدان بن حمدون تغلبی. متوفی 306 هجری قمری / 918 میلادی عموی سیف الدوله حمدانی و مؤسس حمدانیان است. در 283 هجری قمری بدستور معتضد، هارون بن عبدالله خارجی را شکست داد و اسیر کرد، و مقام عالی یافت و در نزاع ابن معتز با مقتدر طرفداری ابن معتز کرد و پس از پیروزی مقتدر، حسین با خانواده اش به موصل گریخت، و سپس مقتدر به او امان داد و به امارت قم فرستاد و باز در آنجا یاغی شد ولیکن بزودی به اطاعت بازگشت و امارت دیار ربیعه یافت و در آنجا باز سرپیچی کرد، لیکن این بار نیز مغلوب شد و او را در 303 هجری قمری ببغداد برده بحبس مقتدر انداختند و در 306 هجری قمری کشتند. (کامل ابن اثیر ج 8 ص 34) (فهرست تجارب الامم) (زرکلی چ 1 ص 248) (مجمل التواریخ 348) (تاریخ سیستان 289) (رجال حبیب السیر)
سجامی. مفسر و اصول دان. درگذشتۀ 1323 هجری قمری 1904 میلادی او راست: شرح اصول کافی در سه جلد و تفسیر سورۀ زمر. (معجم المؤلفین از اعیان الشیعه ج 26 ص 95)
سجامی. مفسر و اصول دان. درگذشتۀ 1323 هجری قمری 1904 میلادی او راست: شرح اصول کافی در سه جلد و تفسیر سورۀ زمر. (معجم المؤلفین از اعیان الشیعه ج 26 ص 95)
ابن العزیز رشید منتخب الدین مقری نحوی. تألیفاتی درقرائت قرآن دارد. و در 643 هجری قمری / 1245 میلادی در گذشت. (معجم المؤلفین از کشف الظنون) (روضات ص 238)
ابن العزیز رشید منتخب الدین مقری نحوی. تألیفاتی درقرائت قرآن دارد. و در 643 هجری قمری / 1245 میلادی در گذشت. (معجم المؤلفین از کشف الظنون) (روضات ص 238)
ابن محمد بن زیاد نیشابوری مکنی به ابوعلی قبانی محدث و مورخ. متولد در خراسان در سال دویست وده و اندی و متوفی در 289 هجری قمری / 902 میلادی سفرها کرد و حدیثها شنید و گفت، و مسندی نگاشت. (معجم المؤلفین از سیر النبلاء ج 9 ص 18) (الوافی بالوفیات ج 11 ص 111) (تهذیب التهذیب) (تذکره الحفاظ) (شذرات الذهب) (مرآت الجنان) (هدیه العارفین ج 1 ص 304). و در برخی موارد قبائی آمده است. و رجوع به ابوعلی حسینی شود ابن علی منجم. او راست: ’اوضح الدلائل’ در علم هیئت. و در 952 هجری قمری 1545/ میلادی درگذشته است. (ایضاح المکنون ج 1ص 150) (معجم المؤلفین) (هدیه العارفین ج 1 ص 318)
ابن محمد بن زیاد نیشابوری مکنی به ابوعلی قبانی محدث و مورخ. متولد در خراسان در سال دویست وده و اندی و متوفی در 289 هجری قمری / 902 میلادی سفرها کرد و حدیثها شنید و گفت، و مسندی نگاشت. (معجم المؤلفین از سیر النبلاء ج 9 ص 18) (الوافی بالوفیات ج 11 ص 111) (تهذیب التهذیب) (تذکره الحفاظ) (شذرات الذهب) (مرآت الجنان) (هدیه العارفین ج 1 ص 304). و در برخی موارد قبائی آمده است. و رجوع به ابوعلی حسینی شود ابن علی منجم. او راست: ’اوضح الدلائل’ در علم هیئت. و در 952 هجری قمری 1545/ میلادی درگذشته است. (ایضاح المکنون ج 1ص 150) (معجم المؤلفین) (هدیه العارفین ج 1 ص 318)
حسین بن احمد بن علی بن محمدالتبانی مکنی به ابوعبدالله. وی از ابوالفتح احمد بن الحسن بن سهل... البصری الواعظ و ابوالحسن علی بن احمد بن عبدالرحمن العزال و ابومحمد بن السقا و غیرهم حدیث کرد و از وی ابوالبرکات ابراهیم بن محمد بن خلف الحماری روایت کرده است. (انساب سمعانی ورق 103 الف)
حسین بن احمد بن علی بن محمدالتبانی مکنی به ابوعبدالله. وی از ابوالفتح احمد بن الحسن بن سهل... البصری الواعظ و ابوالحسن علی بن احمد بن عبدالرحمن العزال و ابومحمد بن السقا و غیرهم حدیث کرد و از وی ابوالبرکات ابراهیم بن محمد بن خلف الحماری روایت کرده است. (انساب سمعانی ورق 103 الف)